به گزارش روابط عمومی دانشکده طب ایرانی دانشگاه علوم پزشکی ایران، هم‌زمان با فرارسیدن روز جهانی پرفشاری خون و با هدف افزایش آگاهی عمومی نسبت به اهمیت پیشگیری، تشخیص زودهنگام و کنترل این بیماری خاموش، دکتر روشنک قدس، متخصص طب ایرانی و عضو هیئت علمی، در گفت‌وگویی اختصاصی به پرسش‌هایی پیرامون فشار خون بالا، دیدگاه طب ایرانی و تعامل آن با پزشکی مدرن پاسخ داد.

پرسش: فشار خون بالا چرا به عنوان یک معضل جهانی شناخته می‌شود؟

پاسخ: فشار خون بالا که به درستی "قاتل خاموش" نامیده می‌شود، یکی از مهم‌ترین تهدیدات سلامت در جهان است. بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، بیش از ۱.۵ میلیارد نفر در دنیا به این بیماری مبتلا هستند و سالانه حدود ۱۰.۸ میلیون مرگ، به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم با آن مرتبط است. نگران‌کننده‌تر آنکه نیمی از مبتلایان از بیماری خود بی‌خبرند و تنها یک‌پنجم آن‌ها فشار خون خود را به شکل مؤثر کنترل می‌کنند.

پرسش: طب ایرانی چه نگاهی به بیماری فشار خون دارد؟

پاسخ: در طب ایرانی، پرفشاری خون در گروه "امراض امتلاییه" قرار دارد. امراض امتلایی یعنی بیماری‌هایی که از انباشت مواد زائد در بدن ناشی می‌شوند. این امتلاء حاصل عدم تعادل بین دریافت و دفع مواد است. حتی افراد لاغر، در صورت عدم تناسب در ورودی و خروجی بدن، ممکن است به این اختلال مبتلا شوند. این نگاه با یافته‌های طب مدرن نیز هماهنگ است؛ به‌ویژه در زمینه ارتباط چاقی و اختلالات متابولیک با پرفشاری خون.

پرسش: شعار امسال روز جهانی فشار خون چیست و بر چه مواردی تأکید دارد؟

پاسخ:  شعار سال ۲۰۲۵ روز جهانی فشار خون بر اندازه‌گیری دقیق، کنترل منظم فشارخون با هدف دستیابی به طول عمرِ بیشتر، تأکید دارد. در طب مدرن حفظ فشار خون کمتر از ۹۰/۱۴۰ و در بیماران پرخطر، فشارخون کمتر از ۸۰/۱۳۰ میلی‌متر جیوه توصیه می‌شود. در کنار این رویکرد، اصلاح سبک زندگی نیز از ارکان کنترل مؤثر فشار خون است.

پرسش: طب ایرانی در کنترل و درمان پرفشاری خون چه پیشنهادهایی دارد؟

پاسخ: در طب ایرانی درمان به‌صورت کاملاً شخصی‌سازی‌شده و بر اساس مزاج فرد انجام می‌شود. مزاج‌های گرم، سرد، تر و خشک، هر کدام رویکرد درمانی ویژه‌ای دارند. حتی اگر فاکتور مزاج را هم در نظر نگیریم در فیتوتراپی (گیاه‌درمانی بدون مزاج‌شناسی)، تعداد متنابهی گیاه دارویی با مکانیسم اثرشان مورد مطالعه قرار گرفته‌اند که می‌توانند جایگزین دیورتیک‌ها، بلوکرهای کانال کلسیم و یا مهار کننده آنزیم ACE و ... باشند و مشابه آن‌ها در بدن عمل نمایند. البته انتخاب این گیاهان  مستلزم برخورداری از دانش و تخصص کافی و مدنظر قرار دادن تداخلات مهم داروهای گیاهی و شیمیایی است که در حیطه تخصصی طب ایرانی قرار می‌گیرد.

پرسش: پیام پایانی شما به مناسبت این روز چیست؟

پاسخ: پرفشاری خون یک بیماری ساده نیست، بلکه آینه‌ای از سبک زندگی ماست.گرامیداشت این روز، فرصتی است تا با تلفیق دانش مدرن و توصیه‌های حکمای ایرانی، گامی به سوی جامعه ای سالم‌تر برداریم. یادمان باشد: «پیشگیری از امتلا، آسان‌تر از درمان آن است» و سلامت پایدار نیازمند نگاه جامع، علمی و بیمارمحور و نه بیماری محور است.

این گفت‌وگو با هدف ترویج رویکردهای تلفیقی و بهره‌گیری هم‌زمان از توانمندی‌های طب ایرانی و پزشکی نوین در مواجهه با بیماری‌های مزمن از جمله فشار خون بالا انجام شده و تأکید دارد که آموزش، آگاهی و اقدام، سه گام طلایی در مسیر سلامت جامعه است.