توسعه استفاده از داروهاي گياهي با قرارگيري آن‌ها در فهرست رسمي داروهاي کشور
مشاور وزير و مدير کل دفتر طب سنتي ايراني- اسلامي وزارت بهداشت، صبح امروز در برنامه روي خط خبر شبکه خبر حضور يافت و در خصوص ضرورت اضافه شدن داروهاي گياهي و فراورده‌هاي طبيعي و سنتي به فهرست رسمي داروهاي کشور و مزاياي اين اقدام، صحبت کرد.
به گزارش روابط‌عمومي دفتر طب سنتي، دکتر محمود خدادوست، مشاور وزير و مدير کل دفتر طب سنتي وزارت بهداشت، در اين برنامه گفت: براي مديريت مصرف داروها در کشور، پزشکان در نوشتن نسخه، بايد بر اساس فهرست رسمي داروهاي کشور و يا راهنماهاي باليني تاييد شده عمل کنند اما گاهي نسخ بر اساس اطلاعات علمي پزشک که از مطالعه مقالات و کتاب‌هاي مرجع به دست آمده و بدون توجه به اينکه آن داروها در کشور موجودند، وارداتي و يا توليد داخل هستند، تجويز مي‌شد.
وي افزود: اين امر مشکلاتي را براي بيماران ايجاد کرده و آنان را در صورت نبود دارو در کشور، متوسل به روش‌هاي قاچاق مي‌کرد و گاهي نيز منجر به واردات داروهايي مي‌شد که همان داروها را با همان اثربخشي، در داخل توليد مي‌کرديم.
خدادوست سپس با اشاره به اقدام اثربخش دولت يازدهم و اهتمام جدي وزارت بهداشت براي تدوين راهنماهاي باليني توسط انجمن‌هاي تخصصي و الزام پزشکان به تجويز دارو تنها بر اساس فهرست رسمي داروهاي کشور، گفت: نمايندگان مجلس با درايت منطقي، به اين پيشنهاد وزارت بهداشت راي دادند تا توليت سلامت بتواند مصرف منطقي داروها را در کشور مديريت کند و لزومي به وارد کردن داروهايي که در داخل کشور با همان اثربخشي داروهاي وارداتي توليد مي‌شوند، نباشد.
وي در ادامه به حوزه داروهاي گياهي اشاره کرد و افزود: براي توسعه طب سنتي و توسعه استفاده از داروهاي گياهي و فراورده‌هاي طبيعي و سنتي، بايد حتما آن‌ها هم در فهرست رسمي داروهاي کشور قرار مي‌گرفتند تا کار پزشکان براي تجويز اين داروها غير مجاز نباشد که با هوشمندي، تبصره‌اي نيز در اين خصوص به ماده 86 قانون برنامه ششم توسعه اضافه شد.
تجويز منطقي داروهاي گياهي، به اقتصاد سلامت و اشتغال‌زايي کمک مي‌کند
مشاور وزير بهداشت سپس بر لزوم همراهي دانشگاه‌هاي و دانشکده‌هاي علوم پزشکي براي تجويز منطقي داروهاي گياهي، گياهان دارويي و فراورده‌هاي طبيعي و سنتي که مبتني بر دانش بومي هستند، تاکيد کرد و گفت: استفاده از اين ظرفيت در کنار داروهاي شيميايي، به اقتصاد کشور، اقتصاد سلامت و اشتغال‌زايي کمک مي‌کند.
وي به افزوده شدن 2 واحد اجباري آشنايي با مباني طب سنتي ايراني در برنامه آموزشي پزشکان و داروسازان اشاره کرد و گفت: پيش از اين، 2 واحد طب سنتي به صورت اختياري ارائه مي‌شد ولي با اين اقدام، پزشکان و داروسازان به اجبار، با ظرفيت‌ها و قابليت‌هاي گياهان دارويي و فراورده‌هاي طبيعي و سنتي آشنا مي‌شوند و افزودن 1 تا 2 واحد درسي براي ديگر رشته‌هاي گروه علوم پزشکي از جمله پرستاري، مامايي، تغذيه و علوم توانبخشي نيز در دستور کار شوراي عالي برنامه‌ريزي قرار دارد.
خدادوست سپس با تاکيد بر اينکه 2 واحد درسي براي شناسايي قابليت‌هاي طب سنتي و گياهان دارويي کفايت نمي‌کند، گفت: براي فارغ التحصيلان اين رشته برنامه بازآموزي طراحي کرديم و هر يک از پزشکان براي امکان فعاليت در بخش خصوصي و تمديد پروانه مطب خود، در سال بايد 25 امتياز بازآموزي بگيرد که بخشي از آن به آشنايي با توانمندي‌هاي طب سنتي اختصاص مي‌يابد.
وي با بيان اينکه به دليل افزايش اقبال مردم و وجود حداقل عارضه و اثربخشي، پزشکي موفق‌تر است که هر دو دانش را داشته باشد، افزود: پزشکان علاقه‌مندند بيمارشان با کمترين عارضه و در کمترين زمان ممکن بهبود پيدا کند و مطمئنا بعد از آشنايي حداقلي در دوران تحصيل و صرف نظر از حداقل امتياز بازآموزي لازم در طول سال، قطعا در کلاس‌هاي ديگري هم شرکت کرده و اطلاعات بيشتري کسب مي‌کنند تا بتوانند پاسخگوي نياز مردم باشند.
ارتقاي فرهنگ استفاده از قابليت‌هاي طب سنتي و گياهان دارويي ضروري است
مدير کل دفتر طب سنتي وزارت بهداشت با تاکيد بر لزوم نظام‌مند کردن و ارتقاي فرهنگ استفاده از قابليت‌ها و توانمندي‌هاي طب سنتي و گياهان دارويي با وجود سابقه زياد طب سنتي در کشور، گفت: مردم بايد بدانند مصرف خودسرانه گياهان دارويي و فراورده‌هاي طبيعي بدون عارضه نيست و اگر بدون اطلاع پزشک باشد، ممکن است با ديگر داروهاي مصرفي فرد تداخل داشته باشد و يا باعث وخامت بيماري زمينه‌اي وي شود.
وي تسهيل دسترسي مردم براي استفاده از گياهان دارويي و فراورده‌هاي طبيعي و سنتي را بر اساس سياست‌هاي کلي سلامت و به منظور بهره‌گيري از ظرفيت دانش بومي کشور، تکليف وزارت بهداشت دانست و افزود: داروخانه‌هاي رايج بخشي از نياز مردم را تامين مي‌کنند اما قابليت عرضه همه فراورده‌هاي طبيعي و سنتي داراي مجوز از سازمان غذا و دارو که بالغ بر 1700 نوع هستند، توسط اين داروخانه‌ها ميسر نيست و پزشکان و داروسازان طب رايج، اطلاعات کافي براي ارائه مشاوره به مردم را ندارند.
خدادوست در خصوص فراهم شدن زمينه لازم براي نظام‌مند و ضابطه‌مند شدن اين حوزه، گفت: ضمن اينکه داروخانه‌هاي رايج اين قابليت را پيدا مي‌کنند تا همه داروها حتي گياهان دارويي بسته‌بندي شده به صورت استاندارد را عرضه کنند، بايد از داروسازان دوره‌ديده نيز براي ارائه مشاوره بهره گيرند چراکه تقاضا توسط پزشکان تعيين مي‌شود و وقتي پزشکان تجويز کنند، هم داروخانه‌هاي طبيعي و هم رايج، بايد عرضه‌کننده باشند.
عطاري پشتوانه تاريخ تمدني و پشتوانه حکمت دارد
مدير کل دفتر طب سنتي وزارت بهداشت در ادامه با تاکيد بر اينکه ايجاد داروخانه‌هاي طبيعي منافاتي با وظايف عطاري‌ها ندارد، گفت: عطاري پشتوانه تاريخ تمدني و پشتوانه حکمت دارد و عطاران خوش‌سابقه و خوش‌نام در دوران فترت 150 ساله‌اي که طب سنتي مورد قبول دانشگاهيان نبود، به وظيفه گسترش اين دانش بومي پرداختند.
وي افزود: وظيفه عطاري‌ها که عطاري‌هاي خوش‌نام و باسابقه نيز به آن عمل مي‌کنند، تنها عرضه مفردات است، نه دارو اما به دليل اقبال مردم، برخي عطارنماها با بزرگنمايي اثر داروهاي گياهي، داروهاي ترکيبي بي‌نام و نشان و دست‌سازي را عرضه مي‌کنند که مي‌توانند آسيب جدي به سلامت مردم بزنند.
خدادوست با اشاره به تعداد محدود پزشکان متخصص طب سنتي و متخصصان داروسازي سنتي، گفت: هدف، رواج طب سنتي تنها توسط متخصصان طب و داروسازي سنتي نيست چراکه معتقد به ادغام خدمات طب سنتي در نظام سلامت هستيم و ادغام يعني همه سطوح ارائه‌دهنده خدمات بهداشتي‌درماني درگير شوند.
وي سپس به لزوم توسعه کشت گياهان دارويي اشاره کرد و گفت: توانمندي کشور از نظر تنوع اقليمي منحصر به فرد است و بسياري از گياهان دارويي که کشت آن‌ها نياز به آب زيادي ندارد، بومي کشور ما هستند.
مشاور وزير بهداشت ضمن ابراز اميدواري براي همکاري همه نهادهاي درگير و اجرايي شدن بند 12 سياست‌هاي کلي سلامت، افزود: براي توسعه کشت گياهان دارويي، بايد گونه‌هاي دارويي و ميزان مصرف آن‌ها از طرف نهادهاي مصرف‌کننده از جمله صنعت داروسازي، صنايع غذايي، بخش درمان و...، تعيين شده و وزارت جهاد کشاورزي ضمن ارائه تسهيلات لازم و تضمين خريد، کشاورزان را به کشت گياهان دارويي مورد نياز کشور ترغيب کند که اين مهم نيز در ستاد گياهان دارويي و طب سنتي معاونت علمي و فناوري رياست جمهوري تحقق مي‌يابد.
