کهیر یکی از شایع‌ترین بیماری‌های التهابی و آلرژیک پوستی است که با تورم گذرا در اندازه‌های مختلف همراه با قرمزی، خارش و سوزش پوست ظاهر می‌شود. این بیماری، به‌ویژه در صورت مزمن و طولانی شدن، تأثیرات قابل توجهی بر کیفیت زندگی بیماران از نظر جسمی، روانی و اجتماعی دارد.

عناب به دلیل وجود ترکیبات ارزشمندی مانند فلاونوئیدها و آنتی‌اکسیدان‌ها دارای خواص ضدالتهابی است. بر اساس شواهد علمی و مطالعات مختلف، این گیاه می‌تواند شدت خارش و التهاب پوستی را کاهش دهد. همچنین، عناب با بهبود عملکرد کبد که در طب ایرانی نقش کلیدی در تنظیم کیفیت خون و تقویت سیستم ایمنی بدن دارد، می‌تواند گزینه‌ای مناسب در مدیریت کهیر در کنار درمان‌های رایج باشد.

در سال 2020، گروهی از متخصصان پوست، طب و داروسازی سنتی در دانشگاه علوم پزشکی ایران مطالعه‌ای روی 92 بیمار 12 تا 65 ساله مبتلا به کهیر مزمن انجام دادند. در این تحقیق، شربت سکنجبین عنابی که بر اساس منابع طب ایرانی تهیه و مجوز سازمان غذا و دارو را دریافت کرده است، به یک گروه از بیماران داده شد. این شربت به میزان دو قاشق غذاخوری، سه بار در روز، به همراه آنتی‌هیستامین به مدت یک ماه تجویز شد. گروه کنترل نیز شربت دارونما را همراه با آنتی‌هیستامین با همان دوز دریافت کردند. بیماران به مدت 4 هفته پس از پایان درمان نیز مورد پیگیری قرار گرفتند.

نتایج مطالعه:

• بیماران گروه شربت سکنجبین عنابی کاهش بیشتری در شدت علائم کهیر نسبت به گروه کنترل نشان دادند و در دوره پیگیری نیز وضعیت پایدارتری از نظر بروز و شدت کهیر داشتند.
• کیفیت زندگی بیماران در گروه شربت سکنجبین عنابی بهبود چشمگیری پیدا کرد.
• عوارض جانبی این درمان طبیعی نسبت به آنتی‌هیستامین‌ها بسیار محدود و ناچیز گزارش شد.
• این مطالعه اهمیت تلفیق دانش پزشکی سنتی ایرانی با رویکردهای درمانی طب رایج را برجسته کرد.

نتیجه‌گیری:

مطالعه انجام‌شده نشان می‌دهد که استفاده از شربت سکنجبین عنابی، به‌عنوان یک درمان مکمل در مدیریت کهیر مزمن، می‌تواند اثربخشی قابل توجهی داشته باشد. این یافته‌ها نه‌تنها بر نقش مفید عناب در کاهش علائم کهیر تأکید دارند، بلکه اهمیت استفاده از ظرفیت‌های طب ایرانی در کنار پزشکی رایج را نیز نمایان می‌کند.

این مطالعه در سال 2024 در مجله معتبر " Advanced Biomedical Research" منتشر شده است.

Shirazi, Maryam Taghavi¹; Goodarzi, Azadeh²; Ghobadi, Ali³; Eghbalian, Fatemeh¹. Jujube Oxymel for the Treatment of Chronic Spontaneous Urticaria: Efficacy and Safety. Advanced Biomedical Research 13(1):91, September 2024. | DOI: 10.4103/abr.abr_426_23

تهیه و تنظیم:

دکتر مریم تقوی شیرازی

پزشک و متخصص طب ایرانی