تغذیه در طب ایرانی و افزایش باروری (مبتنی بر شواهد علمی)
طبق آمار سازمان بهداشت جهانی 17.5% از جمعیت افراد بالغ در جهان دچار ناباروری هستند. هزینه های بالای درمان ناباروری و عدم دسترسی به این روش ها، اهمیت بهبود سبک زندگی بویژه تغذیه را افزایش می دهد.
شیخ الرئیس بوعلی سینا، پزشک و دانشمند بزرگ ایرانی می فرماید: "درمان با غذا در ناباروری برتری دارد".
بر این اساس پژوهشگرانی از گروه های مختلف مامایی و زنان، طب سنتی، تغذیه و آمارزیستی در سال 2017 مطالعه ای برای بررسی تأثیر رژیم غذایی که طبق متون طب ایرانی طراحی شده است به نام رژیم متابولیک ایرانیMetabolic Persian Diet - MPD به عنوان مکملی برای تقویت تخمک گذاری در زنان نابارور انجام دادند.
گروه های مختلف غذایی دراین رژیم در جدول زیر معرفی شده اند:
گروه غذایی |
غذاهای محدود شده |
غذاهای توصیهشده |
نان و غلات |
نانهای تخمیرنشده، پاستا، پیتزا |
نان تخمیرشده و تستشده، برنج آبکش |
میوهها و سبزیجات |
میوههای با طبع سرد (مانند هندوانه، کیوی، پرتقال ترش) |
سیب، انگور، خرما، انار شیرین، سبزیجات پخته |
گوشت و تخممرغ |
ماهیهای غیر از سالمون، گوشت گوساله |
مرغ، تخممرغ نیمپز، گوشت گوسفند جوان |
لبنیات |
ماست، دوغ، خامه، بستنی |
شیر با عسل یا نبات، پنیر پاستوریزه |
آجیل و حبوبات |
- |
گردو، بادام، پسته، نخود، عدس، لوبیا |
روغنها و چاشنیها |
روغنهای صنعتی، ادویههای تند |
روغن زیتون یا کنجد، عسل، زعفران (ادویه)، چای کمرنگ |
آنها60 بانوی نابارور 20 تا 35 سال را که به یکی از بیمارستان های زنان و ناباروری شهر تهران مراجعه کرده بودند را به دو گروه تقسیم کردند:
گروه اول علاوه بر مصرف داروی تحریک تخمکگذاری (کلومیفن سیترات)، رژیم غذایی متابولیک ایرانی را دریافت کردند. اما گروه دوم یا کنترل تنها داروی کلومیفن سیترات مصرف کردند و رژیم خاصی نداشتند. این برنامه در سه سیکل قاعدگی تکرار شد.
در انتهای مطالعه مقایسه نتایج سونوگرافی و آزمایشگاهی بین گروهها نشان داد که رژیم غذایی متابولیک ایرانی بهطور معناداری تعداد و اندازه فولیکولهای غالب را ارتقا داده و شانس بارداری را در گروه مداخله به میزان 30% افزایش داده است.
بنابر نتایج این پژوهش تنظیم چیدمان غذایی بر اساس رژیم متابولیک ایرانی می تواند بهعنوان یک روش غیرتهاجمی و مقرونبهصرفه شانس باروری را در بانوان بهبود بخشد.
این مطالعه در سال 2023 در مجله معتبر " Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine " منتشر شده است.
Jamebozorg N, Ghaffari F, Alijaniha F, Karimi Y, Mohammad Beigi R, Haghani H, Naseri M, Neisani Samani L. The Effect of Metabolic Persian Diet on Ovulation Induction in Infertile Women. Evid Based Complement Alternat Med. 2023 Aug 7; 2023:6656779.
تهیه و تنظیم:
دکتر مریم تقوی شیرازی
پزشک و متخصص طب ایرانی
کامنت